Od dawna wiadomo, że produkty pochodzące od pszczół mają wiele wartościowych cech zdrowotnych. Są one często wykorzystywane w leczeniu naturalnym oraz sztuce lekarskiej, a nawet przemyśle farmaceutycznym. Dział medycyny, który skupia się na korzyściach leczniczych płynących z produktów pszczelich, nazywany jest apiterapią. Zapoznaj się z poniższymi informacjami, aby dowiedzieć się więcej o tej fascynującej dziedzinie.
Termin „apiterapia” wywodzi się od łacińskiego słowa „apis”, co w dosłownym tłumaczeniu oznacza pszczołę. Terapia ta polega na wykorzystaniu naturalnych produktów wytwarzanych przez pszczoły, takich jak miód, pyłek kwiatowy, pierzga, jad pszczeli i wosk pszczeli. Początki apiterapii sięgają starożytnych cywilizacji, chociaż obecnie jest ona uważana za część medycyny komplementarnej, inaczej zwanej alternatywną.
Intensywne badania nad aktywnością farmakologiczną produktów pszczelich prowadzone były w ciągu ostatnich kilku dekad, odkrywając ich liczne biologiczne właściwości. Dowody naukowe potwierdzają skuteczność terapeutycznego wykorzystania miodu. Amerykańskie Towarzystwo Apiterapii szczególnie podkreśla, że produkty pszczelarskie mogą mieć korzystny wpływ na leczenie takich chorób jak artretyzm, stwardnienie rozsiane, półpasiec i dna moczanowa. Nałożeństwo na to, te produkty mogą również stanowić istotny element profilaktyki wielu innych schorzeń.
Przeanalizujmy więc dokładniej, co apiterapia może nam zaproponować i kiedy warto wybierać poszczególne produkty pszczele.
Niekwestionowanym liderem produktów pszczelich jest miód. Jest to produkt naturalny tworzony przez pszczoły z nektaru lub spadzi. Nektar to specjalna wydzielina generowana przez organy roślin zwanych nektarnikami. Spadź natomiast to sok pochodzący z liści i młodych pędów roślin, który zostaje przetworzony przez niektóre gatunki owadów (np. mszyce, czerwce).
Skład miodu jest bogaty w różne składniki odżywcze, ale jego dokładny skład może się znacznie różnić w zależności od źródła nektaru oraz miejsca pochodzenia.
Warto podkreślić, że miód jest bogaty w:
- Proste cukry: stanowią ok. 70% zawartości miodu, głównie fruktoza (ok. 38%) i glukoza (ok. 31%);
- Minerały: miód zawiera wiele minerałów, m.in. cynk, miedź i żelazo;
- Przeciwutleniacze: miód zawiera różne bioaktywne związki o działaniu przeciwutleniającym, takie jak flawonoidy, kwasy fenolowe, kwasy organiczne;
- Enzymy: w miodzie występują enzymy takie jak inwertaza, glukooksydaza i katalaza, które są dodawane przez pszczoły podczas produkcji miodu;
- Witaminy: miód zawiera witaminy z grupy B (np. B6, tiamina, niacyna, ryboflawina) oraz witaminę C;
- Białko: miód zawiera niewielkie ilości białka, w tym aminokwasy.
Dzięki swoim właściwościom antybiotycznym miód jest często używany jako środek do leczenia ran, oparzeń oraz innych problemów skórnych (przyspiesza gojenie). Leczenie z użyciem miodu może również złagodzić ból gardła i kaszel, polepszyć trawienie oraz wzmocnić układ odpornościowy. Wysoka zawartość prostych cukrów czyni miód doskonałym źródłem energii.
Na rynku dostępnych jest wiele różnych odmian miodu, w zależności od rodzaju kwiatów, z których pszczoły zdobywają nektar. Wybór konkretnej odmiany miodu powinien być przemyślaną decyzją. Leczenie za pomocą produktów pszczelich nie powinno być wynikiem przypadku.
Wśród różnych odmian miodu wyróżniamy między innymi:
- Miód wielokwiatowy: To najpopularniejszy i najłatwiej dostępny rodzaj miodu. Wzmacnia układ immunologiczny, wspomaga leczenie chorób górnych dróg oddechowych. Jego stosowanie zaleca się także w celu łagodzenia alergii oraz wspierania funkcji układu pokarmowego.
- Miód gryczany: Jego działanie lecznicze skupia się przede wszystkim na układzie krążenia. Jest szczególnie polecany przy miażdżycy, nadciśnieniu, nerwicach, a także przy schorzeniach dróg żółciowych i wątroby.
- Miód akacjowy: Ten rodzaj miodu jest rekomendowany przy problemach z trawieniem (nadkwaśność, zgaga), chorobach żołądka i jelit oraz przy infekcjach sezonowych.
- Miód wrzosowy: Ta odmiana miodu jest szczególnie korzystna przy problemach z układem moczowym, prostatą, nawracającymi infekcjami górnych dróg oddechowych, zapaleniami jamy ustnej i gardła.