Często niecierpliwość na drodze przekłada się na wysokie koszty, jakie już ponieśli ponad 6 tysięcy kierowców. Za niewłaściwe zachowanie przy szlabanie przed przejazdem kolejowym grozi mandat w wysokości 2000 zł oraz 15 punktów karnych. Przepisy są jasne – szlaban musi być pod określonym kątem, zanim możemy kontynuować jazdę, a ignorowanie sygnalizatora jest równie niebezpieczne. Zaskakująco, nawet piesi mają problemy z przestrzeganiem tych zasad.
Przejazdy kolejowo-drogowe to miejsca, gdzie drogi land transportu krzyżują się ze sobą. W Polsce mamy do czynienia z co najmniej 11 600 takich punktów, zarządzanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe. Co więcej, statystyki pokazują, że codziennie na terenie całego kraju dochodzi do kilkunastu uszkodzeń szlabanów.
„Każde naruszenie prawidłowego działania przejazdu ma wpływ na ruch pociągów. Muszą one zwolnić do prędkości 20 km/h na odcinkach z przejazdami” – powiedział Karol Jakubowski z zespołu prasowego PKP Polskie Linie Kolejowe. Wszystkie takie incydenty muszą być sprawdzone przez służby PLK. Monitoring zainstalowany na skrzyżowaniach pomaga w identyfikacji sprawców – a tych jest niestety dużo, co potwierdzają liczby.
W 2023 roku, PKP przekazało do policji 3675 nagrań z monitoringu na przejazdach kolejowo-drogowych, które dokumentowały nieodpowiednie zachowanie użytkowników dróg. Dla porównania, w 2019 roku było to ponad 1400 zgłoszeń. Jakubowski tłumaczy ten wzrost między innymi większą liczbą modernizacji przejazdów, które są wyposażone w kamery monitoringowe i na niektórych z nich również fotoradary.
Zaskakujące jest to, że kierowcy, motorzyści, rowerzyści i piesi odpowiadają za aż 99 procent wszystkich incydentów na torach. W 2024 roku zanotowano już 55 wypadków na przejazdach kolejowo-drogowych, podczas gdy rok wcześniej odnotowano 177 takich zdarzeń. Najczęstsze błędy to ignorowanie znaku „STOP”, sygnalizatorów, jazda pod opuszczające się szlabany, omijanie zamkniętych półzapor, blokowanie przejazdu poprzez wjeżdżanie na tory bez możliwości zjazdu oraz niewłaściwe reagowanie, gdy pojazd zostaje unieruchomiony na torach.
Nadkomisarz Robert Opas z Biura Ruchu Drogowego KGP podkreślił, że przepisy są jasne. Kierowca zbliżający się do przejazdu kolejowego i przejeżdżający przez szlabany musi zachować szczególną ostrożność. Powinien prowadzić pojazd z prędkością, która pozwoli mu na zatrzymanie w bezpiecznym miejscu, gdy nadjeżdża pociąg lub gdy urządzenie zabezpieczające zabrania wjazdu na przejazd. Szczególnie ostrożni powinniśmy być podczas warunków utrudniających widoczność, takich jak mgła czy deszcz.