Stwierdzenie, że człowiek używa jedynie 10% swego mózgu, jest powszechnym mitem. Wielu z nas ma przekonanie, że reszta naszych szarych komórek jest nieużywana, tracąc potencjał do stania się geniuszem. Czy jednak natura rzeczywiście jest tak rozrzutna? Jak naprawdę działa nasz mózg i jak intensywnie go wykorzystujemy?
Sama struktura mózgu jest fascynująca. Choć waży zaledwie 2% masy całego ciała, zużywa aż 20% wszystkich spożywanych kalorii. Składa się w 60% z tłuszczu, a pozostałe 40% to woda, białka, minerały i węglowodany. Temperatura mózgu jest wyższa o 2° od temperatury reszty ciała, co świadczy o intensywności procesów zachodzących w naszych szarych komórkach – procesów, które są znacznie bardziej skomplikowane niż te, które zachodzą w najpotężniejszych komputerach. Mózg działa na podstawie impulsów elektrycznych, a jego „własna” energia mogłaby zasilić żarówkę o mocy 25 W. Strukturę mózgowia tworzą naczynia krwionośne, które razem są na tyle długie, że dałoby się nimi czterokrotnie okrążyć Ziemię, oraz nerwy – głównie neurony i komórki glejowe.
Studia nad budową mózgu prowadzone są od setek lat, początkowo za pomocą autopsji, a później również przy użyciu mikroskopów. Jednak to rozwój neuroobrazowania umożliwił naukowcom rzeczywiste śledzenie aktywności mózgu. Dziś naukowcy korzystają z różnych technik obrazowania do monitorowania czynności mózgu podczas wykonywania różnych zadań, w tym tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego oraz elektroencefalografii (EEG).
Aby zrozumieć, jak funkcjonuje nasz mózg i jak go wykorzystujemy, musimy najpierw zrozumieć jego strukturę. Mózg dzieli się na trzy części: mózg właściwy, pień mózgu i móżdżek. Mózg właściwy stanowi 80% całości i odpowiada za odczuwanie wszystkiego, co jest związane ze zmysłami, emocjami, myśleniem i nauką. Móżdżek jest odpowiedzialny za równowagę, koordynację ciała i drobną motorykę. Pień mózgu reguluje funkcje autonomiczne, takie jak bicie serca, oddychanie, cykle snu i przebudzenia, a także połykanie.
Mózg składa się z dwóch symetrycznych półkul, które są ze sobą połączone wiązkami nerwów. Prawa półkula odpowiada za ruchy lewej części ciała i na odwrót. Każda z półkul podzielona jest na różne płaty, które odpowiadają za różne funkcje. Na przykład, płat czołowy kontroluje świadome ruchy, mowę i nasz intelekt. Płat potyliczny odegra kluczową rolę w odczytywaniu i interpretacji informacji – dzięki niemu potrafimy rozróżniać kolory, kształty i ruchy.